Karol Rolle

ur. 1 IV 1871 w Kamieńcu Podolskim – zm. 28 XI 1954 w Krakowie

Prezes Komitetu Kopca Kościuszki w latach 1935 – 1951

Inżynier ceramik po studiach zakończonych w roku 1893 na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej. Zasłużony w organizacji przemysłu ceramicznego i szkolenia zawodowego w tej dziedzinie. Działacz niepodległościowy. Przed 1914 r. z ramienia Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych gromadził fundusze na potrzeby organizacji paramilitarnych. Później działał w Naczelnym Komitecie Narodowym. Jako radny Podgórza był aktywny w przyłączeniu Podgórza do Krakowa (1 VII 1915). Od 1916 r. radny Miasta Krakowa. W czasie wojny zajmował się aprowizacją miasta. 30 X 1918 r. zaprzysięgał na wierność odradzającemu się Państwu Polskiemu kompanię kapitana Antoniego Stawarza, która nazajutrz wyzwoliła Kraków. W l. 1918–1920 kierował akcją pomocy inwalidom wojennym i sierotom, a w 1920 r. był w Komitecie Obrony Państwa. Jako wiceprezydent, a od 1926 r. prezydent Krakowa zajmował się sprawami szkolnymi, opieką społeczną i dobroczynnością, ale też gospodarką komunalną i troszczył się o instytucje kultury (muzea, tatry), opiekował się harcerstwem. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego i Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. 2 X 1927 r. witał u bram miasta prezydenta Ignacego Mościckiego, gdy po zaprzysiężeniu w Warszawie przybył w pielgrzymce do Katedry Wawelskiej, zaś 16 VII 1929 r. towarzyszył prezydentowi, gdy ten odwiedzał Kopiec Kościuszki. 13 VII 1931 r. nie bez nacisków czynników rządowych, zrezygnował z prezydentury Krakowa. W latach 1928–1935 był dwukrotnie wybierany senatorem RP.

Za prezesury Rollego Kopiec Kościuszki został wpisany 20 X 1936 r. przez konserwatora Bohdana Tretera do rejestru zabytków. W 1937 r. Komitet przyjął nazwę Komitet Kopca Kościuszki i sprawił używaną do dziś pieczęć owalną z napisem KOMITET KOPCA KOŚCIUSZKI w KRAKOWIE USTANOWIONY 24 LISTOPADA 1820 r. Prezes Rolle był więziony w 1939 przez Niemców na Montelupich. Komitet w czasie wojny utracił dwóch członków – Jana Fischera i Tadeusza Polaczka-Korneckiego, którzy zginęli w KL Auschwitz.  Prezes Rolle w latach wojny konspiracyjną czuwał nad Kopcem, o czym pisze w sprawozdaniu z lat 1939–1945 złożonym na posiedzeniu Komitetu w lipcu 1945 r. W roku 1946, który z racji 200-lecia urodzin Naczelnika nowa władza ogłosiła Rokiem Kościuszki, Rolle był czynny w Komitecie Obchodów. Za tym tryumfalizmem kościuszkowskim roku 1946 w następnych latach nie poszła gotowość nowej władzy do pomocy w opiece nad Mogiłą Naczelnika. Schorowany, w 1951 r. przekazał pieczęć Komitetu i opiekę nad Kopcem wiceprezesowi dr. Karolowi Estreicherowi.

Jeśli fizjonomia Osoby oddaje jej naturę i charakter, to portret Karola Rollego przywodzi na myśl św. Brata Alberta.

Karol Rolle, mal. Alfons Karpiński, lata 30. XX w., Komitet Kopca Kościuszki w Krakowie, fot. Paweł Krzan.