Historia Komitetu

W listopadzie 1820 roku decyzją Senatu został utworzony Komitet Zarządzający Budową Kopca, na jego czele stanął Franciszek Paszkowski. 1  czerwca 1825 Komitet ogłosił pierwsze sprawozdanie, następnie opublikowane pod nazwą Pamiętnik budowy Pomnika Tadeusza Kościuszki w Krakowie.

Porażka rewolucji krakowskiej w 1846 roku oraz wcielenie Rzeczypospolitej Krakowskiej do monarchii habsburskiej wywarły duży wpływ na sytuację Komitetu. Od tej pory podlegał on C.K. Radzie Administracyjnej Krajowej. Podległość ta polegała m.in. na konieczności składania sprawozdań oraz rozliczeń finansowych. Od roku 1860 Komitet podlegał C.K. Komisji Namiestniczej, natomiast od 1866 roku – Wydziałowi Krajowemu we Lwowie, który był organem wykonawczym Sejmu Polskiego.

W 1867 roku Komitet Zarządzający Budową Kopca został przekształcony w – do dziś istniejący – Komitet Kopca Kościuszki.

W roku 1919 Komitet złożył sprawozdanie Sejmowi Ustawodawczemu i Naczelnikowi państwa, dotyczące działalności w okresie niewoli oraz zwrócił się z prośbą o dofinansowanie konserwacji Kopca. 1 lipca 1924 roku został zawarty układ między Komitetem a Dowództwem Okręgu Korpusu Kraków działającym tu w imieniu rządu, na mocy którego Komitet uzyskiwał później środki finansowe i wsparcie logistyczne.

W czasie trwania II wojny światowej, kiedy Kopcowi groziło zniszczenie ze strony okupanta, Komitet prowadził działania w konspiracji. W tym czasie zginęło czterech wartościowych jego członków między innymi Jan Fischer oraz Tadeusz Polaczek Kornecki.

Pierwsze posiedzenie Komitetu po wojnie miało miejsce 4 lutego 1945 roku. Komitet działał w uszczuplonym składzie oraz bez środków finansowych. W roku 1946 wiceprezesem Komitetu został Karol Estreicher junior, wcześniej członek Komitetu a także Wydziału (Zarządu) Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. 15 lipca 1951 roku ówczesny prezes Komitetu Karol Rolle przekazał jego pieczęć, a tym samym obowiązek opieki nad kopcem na ręce Karola Estreichera. Nowy prezes sumiennie sprawował opiekę nad kopcem, utrzymywał strażnika oraz udostępniał kopiec publiczności. Pieniądze na tę działalność czerpał z wpływów za bilety wstępu.

Dnia 21 stycznia 1971 roku Wydział (Zarządu) Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, na wniosek jego prezesa Wiesława Bieńkowskiego, podjął uchwałę, na mocy której Komitet stał się osobną Komisją Towarzystwa. Podległy był odtąd osobie prawnej, działającej na podstawie prawa o stowarzyszeniach.

Od roku 2024 prezesem Komitetu jest Piotr Dobosz – profesor nauk prawnych, profesor nadzwyczajny i prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.