Franciszek Borgiasz Paszkowski

ur. 7 IX 1856 w Warszawie – zm. 29 V 1926 w Krakowie

Prezes Komitetu Kopca Kościuszki (Komitetu Pomnika – Mogiły Kościuszki) w latach 1918 – 1926

Studiował prawo w Krakowie i w Wiedniu, doktoryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim 18 stycznia 1876 r. Pracował w Sądzie Krajowym Karnym w Krakowie, a w latach 1886–1906 prowadził własną kancelarię adwokacką, równocześnie gospodarzył w majątku ziemskim w Toniach, które w roku 1883 odziedziczył po stryju Franciszku. W 1890 r. był w Komitecie do sprowadzenia zwłok Mickiewicza na Wawel. Od tego też roku do 1905 był radnym Miasta Krakowa. Pracował w komisji gazownictwa, wodociągowej i teatralnej; opracował projekt zabezpieczenia emerytalnego dla aktorów. Był prezesem Rady Powiatowej Krakowskiej i członkiem, następnie dyrektorem założonego przez stryja Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń, a od roku 1918 dożywotnim jego kuratorem. Od roku 1892 był posłem do Sejmu Krajowego Galicji przez trzy kadencje; pracował nad projektami reformy agrarnej, wodociągowej, kredytu włościańskiego, ustawy budowlanej dla wsi, ustawy łowieckiej. Związany z galicyjskimi konserwatystami, był członkiem redakcji Czasu. Od 1876 r. za prezesury stryja Franciszka, był sekretarzem Komitetu Pomnika (Mogiły) Kościuszki. Za prezesury Stanisława Tarnowskiego był drugim, obok Juliusza Lea, wiceprezesem Komitetu. W 1894 r. udostępnił Muzeum Narodowemu pamiątki kościuszkowskie na wystawę z okazji 100-lecia Insurekcji. Po śmierci Tarnowskiego, został w styczniu 1918 r. prezesem Komitetu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Komitet wystosował do Naczelnika Państwa i Sejmu Ustawodawczego sprawozdanie ze swej stuletniej służby, w konsekwencji czego Rząd RP 11 VII 1924 r. pozostawił Komitet przy jego prawach i obowiązkach, zawierając Układ „między działającym w imieniu Rządu, względnie Skarbu Państwa Polskiego, […] Dowództwem Okręgu Krakowskiego a Komitetem”, z którego wynikało, że władze wojskowe będą wspomagały Komitet w opiece konserwatorskiej nad Kopcem Kościuszki. Przed śmiercią w 1926 r. prezes Paszkowski przekazał pamiątki po Kościuszce do Muzeum Narodowego. Na jego grobie wyryto napis: „Życie poświęcił pracy dla Ojczyzny”.

Franciszek Borgiasz Paszkowski, fot. autor nieznany, 1932, Fotografia opublikowana w Księdze pamiątkowej półwiekowej działalności Powiatowej Komunalnej Kasy Oszczędności w Krakowie 1882-1932.